ยังจำชื่อ หมอกฤตไท – นพ.กฤตไท ธนสมบัติกุล กันได้ไหม อาจารย์แพทย์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เจ้าของเพจสู้ดิวะ ผู้แชร์ประสบการณ์การป่วยเป็นมะเร็งปอดระยะสุดท้ายของตัวเอง ทำให้สังคมตื่นตัวกับปัญหาสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ที่เข้าขั้นวิกฤตในหลายพื้นที่ของประเทศไทย ซึ่งเชื่อว่าเป็นหนึ่งในสาเหตุการป่วยของคุณหมอ
วิถีชีวิตของใครหลายคนก่อนจะออกจากบ้านนอกจากต้องเช็กสภาพการจราจร ดูพยากรณ์อากาศแล้ว ยังต้องคอยติดตามค่า PM 2.5 ด้วย เพราะเจ้าฝุ่นละอองอนุภาคเล็กจิ๋วที่ลอยอยู่ในอากาศนี้ไม่ได้เป็นอันตรายเฉพาะกลุ่มเสี่ยงอย่างเด็ก ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ หรือผู้มีโรคประจำตัวเท่านั้น แต่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายเราทุกคนได้ แม้แต่คนแข็งแรงที่ดูแลสุขภาพและออกกำลังกายสม่ำเสมออย่างคุณหมอกฤตไท ก็เป็นตัวอย่างให้เราต้องตระหนักมากขึ้น
แต่แม้จะอยู่ในบ้านก็ใช่ว่าจะปลอดฝุ่น เพราะฝุ่นอยู่ในอากาศลอยกระจายไปทั่ว ด้วยเหตุนี้เครื่องฟอกอากาศจึงกลายเป็นอุปกรณ์จำเป็นที่จะช่วยฟอกอากาศให้สะอาด เซฟไทยเว็บไซต์มีคำแนะนำการเลือกซื้อเครื่องฟอกอากาศมาฝากกัน
ถึงเวลาต้องฟอกอากาศกันแล้ว
รู้ไหมว่า สถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ของไทยจะเพิ่มสูงขึ้นในช่วงเดือนธันวาคม – มีนาคมของทุกปี เพราะอะไรถึงเป็นอย่างนั้น เราอ้างอิงข้อมูลจากศูนย์สื่อสารการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ กรมควบคุมมลพิษ และสำนักงานประชาสัมพันธ์ กรุงเทพมหานครที่ระบุไว้ว่า ค่าฝุ่น PM 2.5 จะเพิ่มสูงขึ้นในระดับที่เริ่มกระทบต่อสุขภาพประชาชน
– กรุงเทพฯ ตั้งแต่เดือนมกราคม – กุมภาพันธ์ จากการจราจรทางบกและการขนส่งอื่น ๆ อุตสาหกรรม ครัวเรือน และการเผาในที่โล่ง รวมถึงสภาพอากาศสงบนิ่งไม่กระจายตัว ทำให้เกิดการสะสมฝุ่น PM 2.5 ในอากาศมากขึ้น
– ภาคเหนือ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ – มีนาคม สาเหตุหลักคือการเผาไหม้ชีวมวลทางเกษตรกรรม ไฟป่า รวมถึงหมอกควันจากประเทศเพื่อนบ้าไหน
ถึงอย่างนั้นก็ไม่ได้หมายความว่า เราจะระวังเรื่องค่าฝุ่น PM 2.5 กันแค่ในช่วง 2-3 เดือนนั้น เพราะสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ยังเกินมาตรฐานในหลายพื้นที่อยู่บ่อยครั้ง ซึ่งกรุงเทพฯ และจังหวัดหัวเมืองหลักของไทยติดอันดับเมืองที่มีมลภาวะสูงเป็นอันดับโลก การดูแลคุณภาพอากาศจึงสำคัญและจำเป็นสำหรับทุกคน
รู้จักเครื่องฟอกอากาศ
เครื่องฟอกอากาศ (Air Purifier) นวัตกรรมที่ออกแบบมาเพื่อปรับปรุงคุณภาพอากาศภายในอาคารบ้านเรือน ในเครื่องจะมีตัวกรองไว้คอยดักจับสิ่งแปลกปลอม เช่น ฝุ่นละออง เชื้อโรค เชื้อรา สารก่อภูมิแพ้ และกลิ่นไม่พึงประสงค์จากอากาศที่ดูดเข้าไป เป็นการฟอกอากาศให้สะอาดบริสุทธิ์ขึ้นแล้วปล่อยกลับไปยังพื้นที่นั้น
ทว่า ต้องชี้แจงให้เข้าใจตรงกันก่อนว่า เครื่องฟอกอากาศทำหน้าที่กรองฟอกสิ่งแปลกปลอมที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ให้บรรเทาเบาบางลง ช่วยให้อากาศที่เราหายใจเข้าไปบริสุทธิ์ขึ้น ปอดทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น แต่เครื่องฟอกอากาศไม่ได้กำจัดสิ่งแปลกปลอมให้หมดไป ไม่ได้ทำให้หายจากโรคภูมิแพ้ หรือหายจากโรคระบบทางเดินหายใจ แต่ช่วยให้อาการทุเลาลงได้
ขนาดห้อง : ขนาดเครื่องต้องสมดุลกัน
เครื่องฟอกอากาศจะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและครอบคลุมพื้นที่ในห้องนั้น จำเป็นต้องเลือกขนาดเครื่องให้เหมาะสมกับขนาดห้อง โดยต้องฟอกอากาศได้กว้างกว่าพื้นที่ห้องที่จะใช้งานประมาณ 20-40% ซึ่งพิจารณาจากค่าอัตราการส่งผ่านอากาศบริสุทธิ์ (Clean Air Delivery Rate หรือ CADR) คือ ปริมาณอากาศที่เครื่องฟอกอากาศสามารถฟอกกรองได้ เป็นตัวบอกประสิทธิภาพการฟอกอากาศของเครื่องนั้น เช่น CADR : 147 ลูกบาศก์เมตร/ชั่วโมง คือ เครื่องฟอกอากาศเครื่องนี้สามารถฟอกอากาศให้สะอาดได้มากถึง 147 ลูกบาศก์เมตรภายใน 1 ชั่วโมง จำง่าย ๆ ว่า ยิ่งห้องใหญ่ต้องเลือกค่า CADR สูง ๆ เพราะฟอกอากาศบริสุทธิ์ได้พื้นที่กว้าง แต่ถ้าเป็นห้องที่มีพื้นที่ค่อนข้างจำกัด อย่าลืมเลือกเครื่องฟอกอากาศที่น้ำหนักเบา มีที่จับ จะสะดวกในการเคลื่อนย้ายมากกว่า
นอกจากนี้ เครื่องฟอกอากาศจะระบุความสามารถของเครื่องเอาไว้ด้วยว่า เหมาะสำหรับห้องขนาดพื้นที่เท่าไหร่ ซึ่งมักมีหน่วยเป็นตารางเมตร เราต้องคำนวณหาปริมาตรอากาศในห้องจากขนาดห้อง (กว้างxยาวxสูงX เป็นตารางเมตร จากนั้นก็เทียบขนาดพื้นที่กับความสามารถของเครื่อง ก็เป็นอีกวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้เลือกขนาดเครื่องฟอกอากาศได้เหมาะสมกับการใช้งาน
ใช้งานห้องไหนก็สำคัญ
สิ่งที่ควรพิจารณาต่อมา หลังจากเลือกเครื่องฟอกอากาศที่มีขนาดเหมาะสมกับขนาดห้องแล้ว ก็คือ จะนำไปใช้ในห้องไหน เพื่อเปรียบเทียบระดับเสียงการทำงานของเครื่องฟอกอากาศที่ให้เหมาะสมกับห้องนั้น ๆ เช่น หากเป็นห้องนอน ห้องเด็กเล็ก หรือห้องทำงาน ควรมีโหมด Sleep ที่เครื่องฟอกอากาศทำงานได้เงียบ ไม่มีเสียงรบกวนการนอนหรือการทำงานที่ต้องการสมาธิ และควรมีฟังก์ชันตั้งเวลาเปิดปิดได้ เพื่อให้เครื่องหยุดทำงานได้ขณะที่เราหลับพักผ่อนหรือไม่อยู่บ้าน ส่วนห้องอื่น ๆ ก็เลือกเครื่องฟอกอากาศที่มีการตั้งค่าที่หลากหลายให้ปรับเปลี่ยนได้สะดวก
ส่วนค่ากำลังลม (Air Flow/Air Volume) หรือค่าความเร็วในการกรองอากาศที่จะบอกถึงปริมาณอากาศที่เครื่องฟอกอากาศสามารถกรองได้ใน 1 ชั่วโมง ถ้าค่านี้สูงจะช่วยให้อากาศในห้องหมุนเวียนดีขึ้นแต่อาจทำให้การทำงานของเครื่องมีเสียงดังขึ้น หรือหากเป็นห้องนั่งเล่นที่มีสัตว์เลี้ยง ถ้าเครื่องฟอกอากาศที่โหมดการปรับค่ากำลังลมอัตโนมัติ เมื่อตรวจพบว่าอากาศในห้องสกปรก มีฝุ่น หรือสิ่งแปลกปลอมอย่างขนสัตว์ กลิ่นไม่พึงประสงค์เยอะ ก็ถือเป็นฟังก์ชันที่ตอบโจทย์การใช้งานได้มากขึ้น
ชนิดของตัวกรองก็ต้องรู้จัก
ด้วยหน้าที่ของเครื่องฟอกอากาศที่ต้องกรองฟอกอากาศให้สะอาดบริสุทธิ์ขึ้น ระบบการกรองอากาศในเครื่องจึงสำคัญ ซึ่งเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าจึงมีการพัฒนาระบบการกรองอากาศหลายแบบ ดังนี้
– ตัวกรองพรีฟิลเตอร์ ช่วยกรองฝุ่นละอองที่มีอนุภาคขนาดใหญ่ก่อนส่งอากาศเข้าสู่การกรองชั้นต่อไป บ้านที่มีสัตว์เลี้ยงในบ้านควรเลือกเครื่องฟอกอากาศที่มีตัวกรองพรีฟิลเตอร์ประสิทธิภาพสูง เพื่อช่วยดักจับขนสัตว์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
– ตัวกรอง HEPA (High Efficiency Particulate Air) สามารถกรองฝุ่นละอองขนาดเล็กถึง 0.3 ไมครอน หรือใหญ่กว่าได้ถึง 99.98% และยังกรองฝุ่นผง ละอองเกสร เชื้อรา และสะเก็ดละอองจากสัตว์เลี้ยงได้ เหมาะกับผู้ที่เป็นภูมิแพ้หรือหอบหืด
– ตัวกรอง Activated Carbon ผลิตช่วยดูดซับกลิ่นไม่พึงประสงค์ต่าง ๆ เช่น แก๊ส สารเคมี กลิ่นอาหาร กลิ่นสัตว์เลี้ยง กลิ่นอับ ควันบุหรี่ ควันธูป ควันจากการเผาไหม้ ช่วยบรรเทาสิ่งที่จะไปรบกวนระบบทางเดินหายใจได้
– ตัวกรองป้องกันเชื้อโรค ช่วยขจัดเชื้อแบคทีเรียและเชื้อโรคที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ระบบซีลเครื่องต้องแน่นหนา ปิดล็อกทุกจุดมุมเพื่อควบคุมให้อากาศทั้งหมดไหลผ่านระบบกรองทุกชั้น และต้องมีพัดลมขนาดใหญ่เพื่อดึงอากาศในห้องมากรองได้อย่างทั่วถึง ควรเลือกแบรนด์ที่มีมาตรฐานการกรองที่มีประสิทธิภาพและได้รับการรองรับจากสถาบันวิจัยที่เชื่อถือได้ว่า สามารถกรองไวรัสขนาด 0.003 ไมครอนได้
ฟังก์ชันเสริม…เพิ่มเติมความพิเศษ
เครื่องฟอกอากาศบางแบรนด์อาจมีฟังก์ชันการทำงานอื่น ๆ เสริมเพิ่มเข้ามา เช่น ฟังก์ชันเพิ่มความชื้นในอากาศ ช่วยให้ผิวไม่แห้ง จมูกไม่แห้ง ช่วยให้หายใจได้สบายแม้อยู่ในห้องแอร์ หรือฟังก์ชันดักจับยุง ฟังก์ชันฆ่าเชื้อโรค ไวรัส และแบคทีเรียด้วยแสง UV เป็นต้น ทั้งนี้ ฟังก์ชันพิเศษเหล่านี้ก็จะมาพร้อมราคาเครื่องที่สูงตามมาด้วย
นอกจากนี้ หลายแบรนด์ยังมีการออกแบบเครื่องฟอกอากาศให้สวยงาม ใช้งานง่าย มีช่องเก็บสายไฟ ฯลฯ ฉะนั้น การเลือกซื้อเครื่องฟอกอากาศนอกจากพิจารณาจากความต้องการใช้งานเป็นสำคัญแล้ว ความสวยงาม และฟังก์ชันเสริมต่าง ๆ ก็ขึ้นอยู่กับงบประมาณในกระเป๋าที่จะเป็นอีกตัวช่วยตัดสินใจให้ได้
อัตรากำลังไฟของเครื่องฟอกอากาศ
เครื่องฟอกอากาศขนาดเล็ก : สำหรับห้องขนาด 10-20 ตารางเมตร : ใช้กำลังไฟ 20-40 วัตต์
เครื่องฟอกอากาศขนาดกลาง : สำหรับห้องขนาด 20-30 ตารางเมตร : ใช้กำลังไฟ 40-60 วัตต์
เครื่องฟอกอากาศขนาดใหญ่ : สำหรับห้องขนาด 30 ตารางเมตร : ใช้กำลังไฟ 60-80 วัตต์
ใช้งานอย่างไรให้เซฟ
– เลือกเครื่องฟอกอากาศที่มีแผ่นกรองที่อากาศไหลผ่านได้ดี เพื่อให้เครื่องไม่ต้องทำงานหนักที่ทำให้กินไฟมาก และเลือกที่มีฉลากประหยัดไฟเบอร์ 5 ร่วมด้วยจะช่วยประหยัดค่าไฟได้ถึง 15-30% เลย
– ควรเปลี่ยนแผ่นกรองตามคำแนะนำของผู้ผลิต เพื่อให้เครื่องฟอกอากาศสามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและช่วยให้มีอายุการใช้งานได้ยาวนานขึ้นด้วย
– ไม่ควรนำแผ่นกรองมาเคาะ ล้าง ดูด หรือเป่าลมเพื่อกำจัดฝุ่นผงที่เกาะอยู่เพื่อนำกลับไปใช้งานซ้ำ เพราะฝุ่นละเอียดและสิ่งปนเปื้อนสามารถลอยเข้าปอดเราได้ ไม่คุ้มที่จะนำสุขภาพมาเสี่ยง
– อย่าลืมปิดเครื่องและถอดปลั๊กทุกครั้งเมื่อไม่ใช้งาน
– เลือกตั้งค่าโหมดการทำงานของเครื่องฟอกอากาศให้เหมาะสม เพราะแต่ละโหมดใช้พลังงานไฟฟ้าต่างกัน เช่นโหมดพัดลมจะใช้พลังงานน้อยกว่าโหมดอื่น ๆ โหมดเร่งด่วนจะใช้พลังงานมากกว่าโหมดกลางคืน เป็นต้น
– เทคโนโลยี Inverter ช่วยประหยัดพลังงานได้
– ห้องที่ใหญ่ หรือมีฝุ่นละอองมาก เครื่องฟอกอากาศต้องทำงานหนัก ใช้พลังงานไฟฟ้าเยอะ ค่าไฟย่อมสูงขึ้นตาม
– อย่าประหยัดด้วยการใช้เครื่องฟอกอากาศเล็กในห้องใหญ่ เพราะการทำงานของเครื่องจะไม่เต็มประสิทธิภาพ และไม่ควรสิ้นเปลืองเงินและเปลืองพลังงานโดยไม่จำเป็น ด้วยการใช้เครื่องฟอกอากาศใหญ่ในห้องเล็ก
ที่มา
https://www.ofm.co.th/blog/air-purifier-buying-guide/
