อากาศเมืองไทยร้อนจัดแทบตลอดทั้งปี การมีพัดลมเพื่อคลายร้อนจึงถือว่าเป็นสิ่งจำเป็นในทุกบ้าน แต่หลายคนอาจไม่รู้ว่าเพียงแค่ล้างพัดลมอย่างสม่ำเสมอก็สามารถทำให้พัดลมเย็นขึ้นและช่วยประหยัดค่าไฟได้อย่างชัดเจน นอกจากนี้ การล้างพัดลมยังเป็นวิธีการง่าย ๆ ที่ทุกคนสามารถทำเองได้ที่บ้าน โดยไม่ต้องพึ่งช่างหรือบริการราคาแพง แค่ใช้เวลาไม่กี่นาที คุณก็สามารถคืนความเย็นสดชื่นให้บ้านของคุณ พร้อมลดค่าไฟได้จริง
ทำไมต้องล้างพัดลม
คำถามยอดฮิตคือ “ล้างพัดลมแล้วประหยัดไฟได้จริงหรือ” คำตอบคือช่วยได้จริง แม้การวัดเป็นตัวเลขชัดเจนอาจทำได้ยาก เพราะต้องใช้เครื่องมือเฉพาะวัดรอบการหมุนของใบพัดก่อนและหลังการล้าง แต่หลักการง่าย ๆ คือ พัดลมที่สะอาดจะหมุนได้ง่ายขึ้น มอเตอร์ทำงานเบาลง และกินไฟน้อยลง
ลองเปรียบเทียบเหมือนยางรถยนต์ทั่วไปกับยางประหยัดน้ำมัน การเปลี่ยนยางหรือทำให้ยางหมุนโดยมีแรงเสียดทานน้อยจะช่วยประหยัดน้ำมันได้ในระยะยาว เช่นเดียวกับพัดลม ใบพัดที่สะอาดทำให้ลมไหลผ่านง่าย ลดแรงต้านของฝุ่นและสิ่งสกปรก ทำให้พัดลมหมุนได้ราบรื่นและประหยัดไฟมากขึ้นเช่นกัน
นอกจากนี้ การล้างพัดลมยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการระบายอากาศ ทำให้ลมเย็นกระจายได้ดีขึ้น ฝุ่นละอองที่เกาะตามตะแกรงและใบพัดก็ไม่ปลิวเข้ามาในห้อง ลดปัญหาภูมิแพ้ โดยเฉพาะบ้านที่มีเด็กหรือผู้สูงอายุ การล้างพัดลมจึงเป็นการดูแลสุขภาพไปพร้อมกัน
การล้างพัดลมไม่เพียงช่วยให้พัดลมทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ แต่ยังเป็นกิจกรรมที่สามารถทำร่วมกับสมาชิกในครอบครัว โดยอาจแบ่งหน้าที่ในการล้างและประกอบกลับ เพื่อให้ทุกคนมีส่วนร่วมและเพลิดเพลินกับลมเย็นสดชื่นหลังจากทำความสะอาด
ขั้นตอนการล้างพัดลม
การล้างพัดลมสามารถทำได้ง่ายด้วยตัวเอง ไม่ต้องจ้างช่าง เพียงเตรียมอุปกรณ์ง่าย ๆ เช่น ผ้า น้ำ น้ำยาล้างจาน ไขควง และจารบีหรือน้ำมันหล่อลื่น จากนั้นทำตามขั้นตอนดังนี้
- ถอดปลั๊กออกจากเต้าเสียบทุกครั้งก่อนล้างพัดลม เพื่อความปลอดภัย
- ถอดฝาครอบใบพัดหรือกรอบตะแกรงด้านหน้าออกมาด้วยความระมัดระวัง เนื่องจากฝากครอบมักมีฝุ่นและคราบสกปรกสะสมอยู่มาก
- หมุนตัวล็อกและถอดใบพัด โดยหมุนตามทิศทางที่ระบุไว้ ซึ่งปกติมักจะหมุนไปทางซ้าย จากนั้นดึงใบพัดออกมาเบา ๆ เพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายกับแกนและมอเตอร์
- ล้างชิ้นส่วนต่าง ๆ ด้วยน้ำเปล่า เพื่อขจัดฝุ่นและคราบเบื้องต้น การล้างน้ำเปล่าก่อนจะช่วยให้คราบฝุ่นหรือเศษผงหลุดออกง่ายขึ้นเมื่อใช้น้ำยาทำความสะอาด
- ใช้น้ำยาล้างจานหรือน้ำยาทำความสะอาดผสมน้ำเล็กน้อย จากนั้นใช้ฟองน้ำหรือแปรงขัดตะแกรงและใบพัดเบา ๆ จนสะอาด แล้วล้างด้วยน้ำเปล่า
- เช็ดชิ้นส่วนให้แห้งด้วยผ้าสะอาด แล้วนำไปจากในที่ร่มหรือที่ที่มีลมพัดผ่าน เพื่อให้แน่ใจว่าชิ้นส่วนจะแห้งสนิทก่อนประกอบกลับ
- ใช้ผ้าชุบน้ำบิดหมาดเช็ดตัวพัดลม เพื่อกำจัดฝุ่นในส่วนที่ไม่สามารถถอดออกล้างได้ โดยห้ามใช้ผ้าเปียกเด็ดขาด เพื่อป้องกันน้ำซึมเข้าไปในชิ้นส่วนไฟฟ้า
- หยอดจารบีหรือน้ำมันหล่อลื่นที่แกนใบพัดเล็กน้อย เพื่อให้ใบพัดหมุนได้ลื่นขึ้นและลดแรงเสียดทานของมอเตอร์
- ถอดฝาครอบมอเตอร์และนอตตัวล็อก เพื่อเช็ดฝุ่นบริเวณมอเตอร์ ซึ่งเป็นจุดที่หลายคนมักละเลย แต่เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้การหมุนของมอเตอร์ราบรื่นและช่วยยืดอายุพัดลม
- ประกอบชิ้นส่วนกลับตามเดิม พร้อมทั้งตรวจสอบให้แน่ใจว่าฝาครอบ ใบพัด และนอตทุกตัวถูกยึดแน่น ไม่หลวมหรือบิดเบี้ยว
- ทดสอบการทำงานหลังล้างพัดลม เพื่อให้แน่ใจว่าพัดลมหมุนได้ราบรื่น ลมออกแรงเหมือนเดิม และไม่มีเสียงดังผิดปกติ
ข้อควรระวังในการล้างพัดลม
การล้างพัดลมแม้จะดูง่าย แต่ควรทำด้วยความระมัดระวังเพื่อความปลอดภัยและยืดอายุการใช้งานของพัดลม ซึ่งมีจุดที่ควรใส่ใจ ดังนี้
- เช็กให้มั่นใจว่าทำการถอดปลั๊กเรียบร้อยก่อนล้างพัดลมหรือถอดประกอบชิ้นส่วน
- ไม่จุ่มตัวมอเตอร์หรือฐานพัดลมในน้ำ แต่ให้ใช้ผ้าชุบน้ำบิดหมาดเช็ดเท่านั้น
- ระวังน้ำซึมเข้าชิ้นส่วนไฟฟ้า โดยเฉพาะแกนมอเตอร์และสวิตช์
- ระมัดระวังการถอดและประกอบชิ้นส่วน เช่น ใบพัด ตะแกรง และฝาครอบ เพื่อป้องกันการเสียหาย
- ใช้จารบีหรือน้ำมันหล่อลื่นในปริมาณที่เหมาะสม ไม่ควรใส่มากเกินไปจนหยดเข้าชิ้นส่วนอื่น
- เช็ดและตากชิ้นส่วนให้แห้งสนิทก่อนประกอบกลับใช้งาน เพื่อป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรและความเสียหายต่อมอเตอร์
หากมีเวลาว่าง ลองมาลงมือล้างพัดลมตัวเก่งของคุณให้สะอาดพร้อมใช้งาน เพียงขั้นตอนง่าย ๆ ใช้เวลาเล็กน้อยก็ช่วยให้บ้านคุณเย็นสบาย และประหยัดไฟได้มากขึ้นอย่างไม่น่าเชื่อ
ที่มา:
https://www.baan9chang.com/cleaning-you-electric-fan-to-lower-you-electric-bill/
https://www.central.co.th/e-shopping/big-cleaning-fan
https://www.nectec.or.th/schoolnet/library/create-web/10000/technology/10000-6088.html
